Thần
Tiên Thánh Phật
Lê Anh Chí
__________________________________________
Dàn Bài :
I) Thần
II) Tiên
III) Thần và Tiên
IV) Thánh Nhân không có ḷng Nên lấy ḷng
thiên hạ làm ḷng ḿnh
V) Thánh Nhân Nho Giáo
VI) Thánh Nhân Phật Giáo
VII) Thánh cao hơn Thần và Tiên
VIII) Phật là vị Thánh siêu tuyệt
IX) Người và Thần Tiên Thánh
X) Phụ Lục : Thánh Nhân và
Độc Thần Giáo
__________________________________________
Bài này diễn tả các danh vị
Thần Tiên Thánh Phật, các danh vị
được xếp đặt từ thấp
đến cao, có thể xem như là bài tiếp theo của
bài 20 (Thánh Nhân không có t́nh , chỉ có . . .
Đại T́nh ! ). Bài này cũng diễn
tả những tương quan giữa Thần Tiên Thánh Phật và liên hệ với con người ...
I) Thần
_-Người có Trung,Can, Nghĩa, Khí
khi chết đi sẽ thành Thần
_-Thần c̣n là người, sau khi
chết, được vua
phong làm thần. Theo quan niệm Á Đông, vua là vua của bách thần nên vua
có quyền phong thần ; thường những
người được phong thần là những
kẻ đă có công nghiệp lớn với quốc gia dân
tộc , ít nhất với một vùng của quốc gia.
Nhỡ vua phong thần sai th́
sao ? _-Thường th́ vua phong thần đúng, v́
đă bàn luận cẩn thận với các quan, nếu nhỡ
vua phong thần sai th́ đúng luật ra, ở bên kia
thế giới, Diêm Vương sẽ triệt hạ ‘ông thần’
đó.
(‘bên kia thế giới’ gồm có :
cơi âm, thiên đàng, địa ngục _-cơi âm là nơi ‘sinh
sống’ cuả các linh hồn đợi chờ đi
đầu thai, hoặc không muốn đi đầu thai)
_-Thần c̣n là người, sau khi
chết, được dân
chúng lập đền miếu tôn làm thần. Các thành hoàng
thường ở trong trường hợp này.
Tướng Quan Vũ thời Tam Quốc cũng ở trong trường
hợp này.
_-Thần c̣n là người, sau khi
chết, được Ngọc-hoàng, hoặc Diêm
Vương phong làm thần. Trường hợp này xảy
ra lúc nước nhà bị trị, bị đô hộ, các
anh-hùng bỏ ḿnh v́ nước không được thờ,
có khi c̣n bị lịch sử bỏ quên...
II) Tiên
Người ta có thể tu luyện
thành Tiên
Có nhiều loại Tiên, Kinh Lăng
Nghiêm có liệt kê các loại Tiên.
Đại loại :
a) có Tiên ‘thanh tĩnh vô vi’
b) có Tiên
luyện linh đan được trường sinh, có pháp
thuật
III) Thần và Tiên
Thường th́ Tiên hơn
Thần ; v́ ‘thanh tĩnh vô vi’ được xem là có
tŕnh độ cao hơn ‘Trung,Can, Nghĩa, Khí’ và v́ ‘thanh
tĩnh vô vi’ gần với ‘Không’
Nhưng ranh giới cấp bậc
giữa Thần và Tiên không rơ rệt :
_-nếu có ‘Trung,Can, Nghĩa, Khí’
với tấm ḷng son sắt chói ḷa và vững chắc
như Kim Cang , th́ vị Thần đó có thể cao hơn Tiên
_-nếu là Tiên tu luyện pháp
thuật, th́ pháp thuật chưa chắc đă cao tay ấn
hơn Thần !
IV) Thánh Nhân không có
ḷng Nên lấy ḷng thiên hạ làm ḷng ḿnh
a)
Thánh Nhân không có ḷng , Thánh Nhân không có t́nh ...
Xem
20) Thánh Nhân không có t́nh , chỉ có . . . Đại T́nh !
Trong bài số 20 này, sự nhận xét
đi từ Quân Tử đến Thánh Nhân
I )
Người Quân Tử không dấy ḷng
II ) V́
vậy mà cư xử theo lẽ công chánh
III ) Thánh Nhân không có
ḷng
IV )
Nên lấy ḷng thiên hạ làm ḷng ḿnh
V ) Diệu dụng của Ḷng
Không
VI ) Kiêm
thiện thiên hạ
(
Ḷng Không tức là Tâm Không )
Căn bản
của Tâm Thánh Nhân là Không.
Chính
v́ Không nên có diệu dụng :
Ví như một căn pḥng
trống không . V́ trống không nên
có thể dùng được : có thể chất
đồ đạc, dùng làm chỗ ăn uống ,
nghỉ ngơi . . .
V́
Ḷng Không nên mới có chỗ để chứa ḷng thiên
hạ . Nên lấy ḷng thiên hạ làm ḷng ḿnh.
V́
Ḷng Không nên mới có chỗ để tràn ngập Ḷng
Từ , Ḷng Bi.
Tâm
tràn ngập Ḷng Từ , Ḷng Bi là có Đại T́nh. Đại
T́nh, chớ chẳng phải thất t́nh lục dục ...
V) Thánh Nhân Nho Giáo
Thánh Nhân nhập
thế vui cái vui thiên
hạ, buồn cái buồn thiên hạ, lo cái lo thiên hạ,
làm thiên hạ được no ấm giàu có ( v́ thiên hạ
muốn được no ấm giàu có).
Chỉ
có thể làm được tất cả những việc
này nếu là ... VUA ! Bởi vậy , hầu hết Thánh
Nhân Nho Giáo đều là ... VUA :
vua Nghiêu, vua Thuấn, vua Vũ nhà Hạ, vua Thành Thang, vua Văn, vua
Vũ nhà Chu, Chu Công, Khổng Tử.
Các Thánh Nhân trước Khổng Tử , đều là ... VUA !
Chu Công cũng có thể gọi là... VUA
v́ Chu Công đă truất Thành Vương một thời gian
và tự ḿnh cai trị nước, tức là làm ... VUA một
thời gian.
Khổng Tử c̣n
được gọi là ... VUA không ngai !
Sau
khi vua Vũ nhà Chu băng hà đến nay đă 3000
năm, nước Tàu không có Thánh
Vương ! mặc dù có nhiều minh quân,
(cũng như có nhiều bạo chúa).
Nước ta, trong khi
đó, lại vinh hạnh có một thánh vương :
Vua Lê Thái Tổ. Vua ta, vui
cái vui thiên
hạ, buồn cái buồn thiên hạ, lo cái lo thiên hạ,
lo trước cái lo thiên
hạ, làm thiên hạ được no ấm giàu có ( v́
thiên hạ muốn được no ấm giàu có). Vua Lê
Thái Tổ có tâm thánh vương như
vậy, lại có tài thánh vương nên
đă tạo nên
thời thái b́nh thịnh
trị hoan lạc âu ca .
Vua
Lê Thái Tổ lại c̣n siêu tuyệt hơn các thánh
vương của Tàu ngày xưa
v́ Vua Lê Thái
Tổ là thiên tài quân sự cổ kim có một
v́ Vua Lê Thái
Tổ là thiên tài chánh trị cổ kim có một, chỉ có 6
năm mà vua ta đă làm biết bao công tŕnh chánh trị
(những công tŕnh này bị ĐVSKTT cắt xén hoặc
giấu nhẹm)
v́ Vua Lê Thái
Tổ c̣n nhân đức hơn cả các thánh
vương của Tàu
a) tha mười vạn
hàng binh, trả về Tàu hơn 30 vạn người
b)
vua ta
không bao giờ giết hại con cái người phản
nghịch
c) vua ta không hề dùng những cực h́nh
lăng tŕ, voi dầy, xé xác
d) vua ta xem mạng một
người dân là rất trọng
Hai công tŕnh chánh trị:
_-Vua
Lê Thái Tổ là vị vua đầu tiên ở nước
ta, đă chia đất cấp ruộng cho dân chúng
_-Vua Lê
Thái Tổ dùng đức nhân mà trị thiên hạ
Là 2 chánh sách chính yếu đă tạo
nên
thời thái b́nh thịnh
trị hoan lạc âu ca . Và Vua Lê Thái Tổ đă ban hành nền
chính trị vững chăi , sáng suốt, nhân ḥa ; luật
pháp lưu truyền cho hậu thế...
Xem
243) Vua Lê Thái Tổ là Nghiêu Thuấn Vũ Thang 2
240) Chúa thánh tôi hiền : Nguyễn Trăi thường diễn
tả đương thời là thời Nghiêu Thuấn và ca tụng Vua Lê Thái Tổ là Nghiêu Thuấn Vũ Thang
188) Vua Lê Thái Tổ là Thánh vương ! ngay các sử quan triều
Nguyễn cũng biết vậy ; Bằng chứng
Mục Lục Vua Lê Thái
Tổ là thánh vương
(Những bài viết ‘Vua Lê Thái
Tổ chia đất cấp ruộng’ ở phần cuối của mục lục.)
VI) Thánh Nhân Phật
Giáo
Thánh
Nhân Phật Giáo chỉ kể người đă
giải thoát, gồm hai bậc :
A La Hán
Bồ Tát
Bồ Tát buồn
v́ chúng sinh buồn, khổ v́ chúng sinh khổ, đau v́ chúng
sinh đau, cho đến . . . bịnh v́ chúng sinh bịnh ;
Bồ Tát cứu độ chúng sinh.
Bồ Tát cứu
độ chúng sinh , cứu khổn pḥ nguy.
Bồ Tát có danh hiệu là Đại
Trượng Phu, c̣n được gọi là Đại
Sĩ, Thượng Sĩ.
VII) Thánh cao hơn Thần và Tiên
Thánh đương nhiên là cao hơn
Thần và Tiên ; v́ đạo đức hơn . Cái lư đương
nhiên này (‘đạo đức là cao siêu hơn hết’,
xếp hạng theo đạo đức) được
chấp nhận, được dùng bởi cả Nho Giáo và Phật
Giáo.
Thánh cao hơn Thần và Tiên ;
Thần và Tiên có thể tu hành để thành Thánh !
VIII) Phật là vị Thánh siêu tuyệt
Phật cũng là Thánh, và là một vị Thánh siêu tuyệt, một vị Thánh
tuyệt cao siêu !
Phật là vị Thánh siêu tuyệt
Phật là A La Hán, là A La Hán
Chánh Đẳng Chánh Giác
Phật là vị Thánh Chánh Đẳng Chánh Giác
Phật là vị Thánh siêu tuyệt, được tôn mười danh
hiệu :
1. Như Lai, là Người đă
đến như thế, là nghĩa Như của các pháp;
2. Ứng Cúng, Người đáng
được cúng dường
3. Chính Biến Tri, dịch theo âm là
Tam-miệu-tam-phật-đà, là Người hiểu
biết đúng tất cả các pháp
4. Minh Hạnh Túc , nghĩa là
Người có đủ trí huệ và đức hạnh
5. Thiện Thệ, là Người
đă đi trên con đường thiện
6. Thế Gian Giải, là người
đă thấu hiểu thế gian
7. Vô Thượng Sĩ , đấng
tối cao, không ai vượt qua
8. Điều Ngự Trượng Phu
, nghĩa là người đă điều chế
được ḿnh và nhân loại
9. Thiên Nhân Sư, là Bậc thầy
của cơi người và cơi trời
10. Phật Thế Tôn , Bậc giác
ngộ được thế gian tôn kính.
Xem
41) Danh
xưng Đại Trượng Phu !
Bồ Tát là Đại Sĩ ,
Thượng Sĩ.
Phật cao cả hơn hết nên là
Vô Thượng Sĩ !
Bồ Tát là Đại Trượng
Phu.
Phật vĩ đại hơn
hết nên là Điều Ngự Trượng Phu !
Phật là vị Thánh siêu tuyệt, là Vô Thượng Sĩ, Điều
Ngự Trượng Phu !
IX) Người và Thần Tiên Thánh
Người ta, đại đa
số con người, dĩ nhiên là kém Thần Tiên Thánh.
Nhưng con người có thể tu
hành thành Thánh, ngay trong kiếp này (kiếp làm người này),
nên thoảng một đôi khi có những người
đạo cao đức trọng, được coi là
hơn thần hơn tiên !
X) Phụ Lục : Thánh Nhân và Độc Thần
Giáo
Chữ Thánh Nhân
trong bài này là dùng theo nghĩa thông thường ở Á
Đông đă 2000 năm nay. Xin chú thích : Thánh Nhân trong Độc Thần Giáo ( Ki Tô Giáo, Hồi Giáo, Do Thái
Giáo ) có ư nghĩa khác hẳn.
Sự khác biệt có thể
được đơn giản hoá như sau :
Phật
Giáo, Khổng Giáo : Thánh cao hơn Thần nhiều
Độc
Thần Giáo :
Thần cao hơn Thánh nhiều
Theo Khổng Giáo, Thánh Nhân "ngang
với trời đất". Trong Phật
Giáo, Thánh Nhân là A La Hán và
Bồ Tát đều trên cả trời, thần,
người ; v́ trời, thần, người là
chúng sanh ở trong Tam Giới, c̣n A La Hán và Bồ Tát đă
đắc Niết Bàn, chẳng c̣n là chúng sanh !
Theo Độc Thần Giáo, Thánh Nhân là chúng sanh ! chỉ
có Ông Thần Duy Nhất là
độc tôn, là Ông Thần, là Duy Nhất. Ông Thần Duy
Nhất sinh ra tất cả
chúng sinh . Được phong Thánh th́ cũng thế thôi :
cũng giống như các tín đồ khác, nhờ tin
Ông Thần Duy Nhất nên được lên thiên đàng
với Ông Thần Duy Nhất !
C̣n "Thiên Thần" chẳng
phải là Thần ! Thiên
Thần dịch từ chữ Anh angel, chữ Pháp Ange, hai
chữ này chẳng có nghĩa là (Thiên) Thần . Ông Thần Duy Nhất (God, Dieu) sang Việt Nam
được gọi là Thượng Đế, nhưng
nghĩa của chữ " God, Dieu " mới
chính là Thần !
Trong Độc Thần Giáo, Thần là
tối cao.
Trong Phật Giáo, Khổng Giáo, Thần
thua xa Thánh Nhân.
Độc Thần Giáo căn cứ
vào ḷng tin, tin rằng Ông Thần Duy Nhất sinh ra tất cả chúng sinh và
phải tin Ông Thần. Ông Thần là tối cao.
Phật Giáo, Khổng Giáo căn cứ
vào đạo đức, nên
Thánh Nhân, người đă đạt đạo
đức, là trên hết.
Chú Thích, Nhận xét : đoạn
văn ‘X) Phụ
Lục’ này đă đăng trong
20) Thánh Nhân không có t́nh , chỉ có . . . Đại T́nh !
Tóm lược lại là :
Độc Thần Giáo căn cứ
vào ḷng tin, tin rằng Ông Thần là tối cao.
Phật Giáo, Khổng Giáo căn cứ
vào đạo đức ...
*
*
* Lê Anh Chí *.
_____________
Kinh sách tham khảo
Kinh :
Kinh Đại Bát Niết Bàn,
dịch giả Thích Trí Tịnh
Kinh Đại Bát Niết Bàn,
Kinh Trường Bộ (Nhị Thừa),dịch giả
Thích Minh Châu
Đại
Thừa Kim Cang Kinh Luận
Cuộc đời Đức
Phật (Trích dẫn Kinh), dịch giả Thích Trung Quán
Kinh Kim Cang,
dịch giả Đoàn Trung C̣n
Kinh Kim Cang,
dịch giả Thích
Trí Tịnh
Kinh Kim Cang và
Chánh Pháp chưa từng có, dịch và chú giải : Thích Huyền
Vi
Kinh Kim Cang,
dịch giả Thích
Duy Lực
Kinh Kim Cang,
dịch giả Thích
Thiện Hoa
Kinh Lăng Nghiêm, dịch giả Trí Độ và Tuệ Quang
Kinh
THỦ LĂNG NGHIÊM TÔNG THÔNG, dịch giả Thích Nhẫn Tế
Kinh Trường A Hàm, dịch giả Thích Thiện Siêu
Kinh Trường Bộ
(Nhị Thừa),dịch giả Thích Minh Châu
Kinh
Vô Ngă Tướng, dịch
giả Phạm Kim Khánh
Pháp Trích Lục, Huỳnh
văn Niệm trích lục.
Ngữ Lục (đến đời Lục Tổ):
Sáu cửa Thiếu Thất,
Đạt Ma Sư Tổ, dịch giả Trúc Thiên
Kinh
Pháp Bảo Đàn, Lục Tổ, dịch giả Thích Duy Lực
Kinh
Pháp Bảo Đàn, Lục Tổ, dịch giả Thích Minh
Trực
Chứng Đạo Ca, Huyền Giác, dịch
giả Trúc Thiên
Ngữ Lục (sau đời Lục Tổ):
Bá Trượng Ngữ Lục, dịch giả Thích Duy Lực
Truyền Tâm Pháp Yếu, Hoàng Bá, dịch
giả Thích
Duy Lực
Cội
nguồn truyền thừa và phương pháp tu tŕ của
thiền tông, Nguyệt Khê, dịch giả Mai Phúc Hiền
Chơn
tâm trực thuyết, Phổ Chiếu
Lâm Tế Ngữ Lục
Thiền Đốn Ngộ,
nhiều tác giả : Huyền Giác, Huệ Hải,
Thạch Thành Kim, Oánh Sơn,
Hư Vân; dịch giả Thích Thanh Từ
Tọa Thiền Luận,
Đại Giác, dịch giả Như Hạnh
Tu tâm
quyết, Phổ Chiếu
Sách :
Tứ
Diệu Đế, Thích Thiện Hoa
Cuộc đời Thánh Tăng
Đại Ca Diếp, Nguyễn Điều,
Cuộc đời Tôn Giả
Xá Lợi Phất, Nguyễn Điều,
Cuộc đời Tôn Giả
Mục Kiền Liên, Nguyễn Điều,
Đường
Mây Trên Đất Hoa, Thích Hằng Đạt và Nguyên Phong
Phật Giáo Khái Luận, Thích
Chơn Thiện
*
*
Trang Nhà Kiến Tánh www.kientanh.com
Mục Lục Thơ ‘họa thơ,
lẩy Kiều’
Mục Lục ‘‘Kiến Tánh Thành Phật’’
------------------------------------------------------------------
*
Trang Chính
* Mục
Lục * Luận 1 * Luận
2 * Thơ 1 * Thơ
2
------------------------------------------------------------------------------
* Hộp Thư * Nối kết Trang Nhà Phật Pháp Việt
Nam * Nối
kết Văn Học *
------------------------------------------------------------------------------
* Bài
Xưa
* Bài
mới Kiến Tánh * Bài
mới Trang LêAnhChí *
---------------------------------------------------------------
*
Liên Kết
TrangNhà
LêAnhChí :
* Trang Chính * ML_ViệtSử,Văn * ViệtSử,
Văn 3 * ViệtSử, Văn 4 * Bài mới LêAnhChí *