Vương Dương Minh chẳng phải
Thiền-tông
Lê Anh Chí
__________________________________________
Dàn Bài :
I) Phảng phất mùi thiền
II) Lược sử Vương
Dương Minh
III) Chính Vương Dương Minh
cũng phủ nhận Phật-pháp
IV) Căn bản học thuyết
Vương Dương Minh
V) Bản thể của tâm chẳng
phải là vô thiện vô ác mà là . . .
VI) Có thiện có ác là sự
động của ư, nhưng . . .
VII) Biết thiện biết ác là
lương tri, lương tri chẳng phải là Bát Nhă
VIII) Làm thiện bỏ ác là cách vật
IX) Nho giáo th́ ‘‘cách vật’’ ,
Thiền-tông th́ ‘‘Không trụ vào đâu cả !’’
__________________________________________
VDM = Vương Dương Minh
Sự nghiệp quân sự lẫy
lừng nhất của ông : dẹp loạn Thần Hào,
trong ṿng 42 ngày. Thần Hào là thân vương, trong triều
ngoài nội nhiều phe đảng. Lúc ấy, ông cũng
chưa được lịnh dẹp loạn, chỉ
trấn nhậm gần đấy. Ông dùng kỳ mưu làm
giặc nghi ngại không dám tiến về kinh ; rồi
dùng kế ‘vây Ngụy cứu Triệu’, tấn công chỗ
căn bản của địch, Thần Hào rút quân về
cứu, và bị bắt.
Hành binh rất lanh lẹ và gọn
ghẽ !
. . . Thế nhưng nhân vật tài ba
lỗi lạc như Vương Dương Minh lại hiểu lầm Thiền Tông và chê
bai Phật Pháp. Tiếc
thay ! và lạ thay !
I) Phảng phất mùi thiền
Học thuyết Vương
Dương Minh là Tâm học của Nho Giáo.
V́ là Tâm học nên phảng phất mùi
thiền
Do đó, gây nên sự ngộ nhận.
Nhiều thiền sinh lầm tưởng rằng
Vương Dương Minh là Thiền-tông
Không những thế, VDM đă từng
học thiền và dùng nhiều thuật ngữ Đại
Thừa để giải thích Học thuyết của ông.
Nhưng, ‘‘Vương Dương Minh
chẳng phải Thiền-tông’’, là việc hiển nhiên. v́
chính Vương Dương Minh đă phủ nhận
Phật-pháp . . .
II) Lược sử Vương
Dương Minh
VDM (1472-1528) tên là Vương Thủ
Nhân, v́ có giai đoạn ông làm nhà ở động
Dương Minh, nên được gọi là Vương
Dương Minh tiên sinh.
Ḍng dơi thế gia vọng tập
về nghiệp bút nghiên, cha ông đỗ đến
Trạng nguyên.
Từ nhỏ , ông đă có chí muốn
trở thành Thánh nhân.
Đă từng
học
thiền ( rồi bỏ)
học
pháp Lăo giáo ( rồi bỏ)
luyện
việc cỡi ngựa bắn cung
học
binh thư
Đỗ tiến sĩ năm 28
tuổi
V́ vua Minh bất minh, nên
đường hoạn lộ nhiều nỗi thăng
trầm ( các vua nhà Minh nổi tiếng bất minh)
Chính lúc bị đày ra Long
trường, trong hoàn cảnh rất khó khăn , mà ông phát
minh ra học thuyết Vương Dương Minh
Thọ 57 tuổi.
Mất năm 1528, nhưng không
được vua ban tên thụy, măi đến năm 1567
đời Mục Tông, mới được truy tặng
Tân-kiến hầu, thụy Văn Thành và con ông
được tập bá tước.
Sự nghiệp quân sự
VDM là một thiên tài quân sự, bậc
kỳ tài trong thiên hạ, đă nhiều lần làm
tướng dẹp loạn, đánh đâu thắng đó.
Sự nghiệp quân sự lẫy
lừng nhất của ông : dẹp loạn Thần Hào,
trong ṿng 42 ngày. Thần Hào là thân vương, trong triều
ngoài nội nhiều phe đảng. Lúc ấy, ông cũng
chưa được lịnh dẹp loạn, chỉ
trấn nhậm gần đấy. Ông dùng kỳ mưu làm
giặc nghi ngại không dám tiến về kinh ; rồi
dùng kế ‘vây Ngụy cứu Triệu’, tấn công chỗ
căn bản của địch, Thần Hào rút quân về
cứu, và bị bắt.
Hành binh rất lanh lẹ và gọn
ghẽ !
III) Chính Vương Dương Minh
cũng phủ nhận Phật-pháp
1) Vương Dương Minhtự cho
ḿnh là chính thống Nho học và phủ nhận
Phật-pháp.
V́ vậy, ‘‘Vương Dương
Minh chẳng phải Thiền-tông’’, là việc hiển nhiên.
Nhưng v́ nhiều thiền sinh
lầm tưởng rằng học thuyết Vương
Dương Minh là Thiền-tông, nên mới có bài viết này
2) VDM chê bai Thiền-tông.
Ví dụ :
_‘‘cái học của Thiền-tông
khởi ở sự tự tư, tự lợi’’ (Nho Giáo,
Trần Trọng Kim , tập 2,tr 253 )
_‘‘đến nỗi sai lầm về
sự hư vơng không-tịch, mà không ích lợi ǵ cho nhà,
nước, thiên hạ’’ (Nho Giáo, Trần Trọng Kim ,
tập 2,tr 274, )
IV) Căn bản học thuyết
Vương Dương Minh
Chính Vương Dương Minh tuyên
bố là học thuyết của ông có thể
được hiểu như sau :
Vô
thiện vô ác là bản thể của tâm
Có
thiện có ác là sự động của ư
Biết
thiện biết ác là lương tri
Làm
thiện bỏ ác là cách vật
V) Bản thể của tâm chẳng
phải là vô thiện vô ác mà là . . .
1) Vương Dương Minh tuyên
bố:
Vô
thiện vô ác là bản thể của tâm
Vô thiện vô ác là trạng thái thanh
tịnh của Tứ Thiền, giỏi lắm là trạng
thái của cơi thiền Vô Sắc, vẫn chưa giải
thoát, c̣n cách xa Chân Lư muôn trùng.
2) Bản thể của tâm chẳng
phải là vô thiện vô ác mà là Phật Tánh và Phật Tánh là
Thường, Lạc, Ngă, Tịnh.
3) V́
Ngă, nên Phật Tánh là thật có.
V́
Thường, Ngă, nên Phật
Tánh là vĩnh hằng.
V́ Lạc, Ngă,
nên Phật Tánh là thung dung , tự tại
V́ Thường, Tịnh, nên Phật Tánh là giải thoát !
4) Phật Tánh c̣n được
gọi là:
_Chân Như
_Đại Niết Bàn (là Niết Bàn
của Phật, khác với
Niết Bàn của A La Hán)
_Bản Lai Diện Mục
_Chân Tánh
_Tự Tánh
_Chân Tâm
_Tự Tâm
_Diệu Tâm
_Tâm Vương
_Chân Ngă
_Như Lai Tạng
. . .
5) Tôi nghĩ rằng VDM đưa ra
thuyết ‘Vô thiện vô ác’ v́ hiểu lầm câu‘‘Không
nghĩ thiện, không nghĩ ác’’ của Lục Tổ.
Người ta thường lầm
tưởng rằng ‘‘Không nghĩ thiện, không nghĩ ác’’
là chân lư ! Và nhân vật tài ba lỗi
lạc như Vương Dương Minh cũng hiểu lầm câu này.
Sự lầm tưởng này rất
kém v́ nguyên văn câu này đâu phải chỉ có thế, mà
là : ‘‘Không nghĩ thiện, Không nghĩ ác, đang
khi ấy cái ǵ là bản lai diện mục của Thượng Tọa Minh ?’’
Thật rơ ràng : ‘‘Không nghĩ thiện,
Không nghĩ ác’’ chỉ là phương tiện
Xem bài :
6) VDM đă từng học thiền ,
rồi bỏ. Sự kiện ông bỏ Thiền và chê bai
Phật Pháp chứng tỏ rằng ông đă hiểu
lầm Thiền và Phật Pháp.
Tiếc thay ! và lạ thay !
VI) Có thiện có ác là sự
động của ư, nhưng . . .
Có thiện có ác là sự động
của ư, th́ đúng rồi, nhưng đây là Chân Lư của
sự nhập thế hành đạo, của cơi Dục
Giới.
Khảo sát Chân Lư, ta phải xem xét
sự động của Vô Minh.
Do có Vô Minh, nên phát động bao
trần lao phiền năo _và trần lao phiền năo là kể
cả Sắc và Vô Sắc Giới.
VII) Biết thiện biết ác là
lương tri, lương tri chẳng phải là Bát Nhă
Biết thiện biết ác là
lương tri
Tâm học của sự nhập
thế hành đạo, của VDM căn bản là chữ
này : Lương Tri
Biết thiện biết ác là
lương tri, th́ đúng rồi. Nhưng Lương
Tri chẳng phải là Bát Nhă.
Bát Nhă là trí tuệ đáo bỉ
ngạn
Bát Nhă bao gồm sự hiểu
biết về sự giải thoát, về những
phương thức tu hành để được
giải thoát, về những phương thức tu hành
để được Giác Ngộ.
Bát Nhă bao gồm sự hiểu
biết về Chân Lư, về Phật Tánh , về
Thường, Lạc, Ngă, Tịnh.
Bát Nhă bao gồm sự hiểu
biết về Dục, Sắc và Vô Sắc Giới
Bát Nhă bao gồm Lương Tri
Lương Tri là một phần
của Bát Nhă và Lương Tri chẳng phải là Bát Nhă
VIII) Làm thiện bỏ ác là cách vật
Làm thiện bỏ ác quả là cách
vật
Làm thiện bỏ ác là cách vật, th́
đúng rồi
Đây là Tâm học của sự
nhập thế hành đạo, của cơi Dục Giới,
của Nho Giáo.
IX) Nho giáo th́ ‘‘cách vật’’ ,
Thiền-tông th́‘‘Không trụ vào đâu cả !’’
Nho giáo th́ ‘‘cách vật’’
Làm thiện bỏ ác là cách vật
của VDM.
Là Tâm học của sự nhập
thế hành đạo
Để trở nên bậc
đại hiền trong thiên hạ.
Thiền-tông th́‘‘Không trụ vào đâu
cả !’’
V́ ‘‘Không trụ vào đâu cả !’’
cho nên
Đạt đại
đạo hề quá lượng
Thông Phật Tâm hề
xuất độ
Chẳng cùng phàm thánh
sánh vai
Siêu nhiên tên gọi là Tổ
(Đạt Ma Sư
Tổ)
Bởi v́
‘‘Không
trụ vào đâu cả !’’ th́ Kiến Tánh
Xem bài
"Không trụ vào đâu cả ! " th́ Kiến Tánh tức th́ !
*
*
* Lê Anh Chí *.
_____________
Kinh sách tham khảo
Kinh :
Kinh
Đại Bát Niết Bàn, dịch giả Thích Trí Tịnh
Đại
Thừa Kim Cang Kinh Luận
Cuộc
đời Đức Phật (Trích dẫn Kinh), dịch
giả Thích Trung Quán
Kinh
Kim Cang, dịch giả Đoàn Trung C̣n
Kinh
Kim Cang, dịch giả Thích Trí Tịnh
Kinh
Kim Cang và Chánh Pháp chưa từng có, dịch và chú
giải : Thích Huyền Vi
Kinh
Kim Cang, dịch giả Thích Duy Lực
Kinh
Kim Cang, dịch giả Thích Thiện Hoa
Kinh
Lăng Nghiêm, dịch giả Trí
Độ và Tuệ Quang
Kinh
THỦ LĂNG NGHIÊM TÔNG THÔNG, dịch giả Thích Nhẫn Tế
Kinh
Trường A Hàm, dịch
giả Thích
Thiện Siêu
Kinh Vô Ngă Tướng,
dịch
giả Phạm Kim
Khánh
Pháp
Trích Lục, Huỳnh văn Niệm trích lục.
Ngữ Lục (đến đời
Lục Tổ):
Sáu
cửa Thiếu Thất, Đạt Ma Sư Tổ,
dịch giả Trúc Thiên
Kinh
Pháp Bảo Đàn, Lục Tổ, dịch giả Thích Duy
Lực
Kinh
Pháp Bảo Đàn, Lục Tổ, dịch giả Thích Minh
Trực
Chứng Đạo Ca, Huyền Giác, dịch giả Trúc Thiên
Ngữ Lục (sau đời Lục
Tổ):
Bá
Trượng Ngữ Lục, dịch giả Thích Duy
Lực
Truyền
Tâm Pháp Yếu, Hoàng Bá, dịch giả Thích Duy Lực
Cội
nguồn truyền thừa và phương pháp tu tŕ của
thiền tông, Nguyệt Khê, dịch giả Mai Phúc Hiền
Chơn
tâm trực thuyết, Phổ Chiếu
Lâm
Tế Ngữ Lục
Thiền
Đốn Ngộ, nhiều tác giả :
Huyền Giác, Huệ Hải, Thạch Thành Kim, Oánh
Sơn, Hư Vân; dịch
giả Thích Thanh Từ
Tọa
Thiền Luận, Đại Giác, dịch giả Như
Hạnh
Tu tâm
quyết, Phổ Chiếu
Sách :
Nam Hoa
Kinh, Trang Tử, dịch giả Ngô Tất
Tố
Nam Hoa Kinh, Trang Tử,
dịch giả Nguyễn Hiến Lê
Nho
Giáo, Trần Trọng Kim
*
*
Trang Nhà Kiến Tánh www.kientanh.com
-------------------------------------------------------
* Trang Chính
* M
ụ c L ụ c * Đoản
Luận * Thơ *
------------------------------------------------------------------------------
* Hộp Thư * Nối kết Trang Nhà Phật
Pháp Việt Nam * Nối kết Văn Học *
------------------------------------------------------------------------------
Bài
mới Kiến Tánh * Bài mới Trang LêAnhChí *
--------------------------------------------------