Tổ Bách Trượng : ‘‘Không lầm nhân quả !’’ 2

                    Lê Anh Chí

__________________________________________

Dàn Bài :

 

VII) Mấu chốt câu chuyện : ông già chồn không biết ḿnh sai ở chỗ nào

VIII) Công đức của pháp thí và nghiệp khi thuyết pháp sai

IX) Đọa 500 năm, 5000 năm, 500 kiếp chồn có đúng , có hợp lư không?

X) ‘‘Không lầm nhân quả !’’ của Tổ Bách Trượng là Chuyển ngữ, mặc dù không phải để trực chỉ Chân Tâm

XI) ‘‘Không lầm nhân quả !’’là Chuyển ngữ cho ông già chồn chẳng phải là câu trả lời . . .

XII) Điều kiện cần thiết để tu hành : tin sâu nhân quả

XIII) Chớ vội thuyết pháp

__________________________________________

 

 

 

Dàn Bài của bài trước:

I) Vài nét về Tổ Bách Trượng và thời đại vàng son của Thiền-tông

II) Lược truyện ‘‘Tổ Bách Trượng độ hồ ly’’

III) ‘‘Không lầm nhân quả !’’ và những bản dịch khác

IV) Một số sai biệt nhỏ

V) Bậc đại tu hành có c̣n chịu luật nhân quả không?

VI) Bậc đại tu hành có c̣n rơi vào nhân quả không?

1) Người đắc đạo có c̣n rơi vào nhân quả không?

  a) Nghiệp báo từ bao nhiêu kiếp trước đem lại

  b) Nghiệp từ khi đắc đạo

       _Thân , Khẩu, Ư nghiệp ; tác ư và không tác ư

       _Pháp thí

       _Gia tài thiện nghiệp kếch sù

2) Bậc đại tu hành có c̣n rơi vào nhân quả không?

 

 

 

VII) Mấu chốt câu chuyện : ông già chồn không biết ḿnh sai ở chỗ nào

 

Trong câu chuyện ‘‘Tổ Bách Trượng độ hồ ly’’ này :

" . . . Có người tham học hỏi tôi : "Bậc đại tu hành có c̣n rơi vào nhân quả không?". Tôi đáp :‘‘Không rơi nhân quả’’ ("Bất lạc nhân quả"), nên bị đọa làm thân Dă Hồ tinh (chồn) đă năm trăm năm. Nay xin Ḥa Thượng từ bi chỉ dạy để tôi được giải thoát thân chồn.’’

Ta có thể thấy rằng :

_ông già chồn biết rằng v́ trả lời sai (‘‘Không rơi nhân quả’’ ("Bất lạc nhân quả")), nên bị đọa làm thân Dă Hồ tinh

_nhưng ông già chồn không biết ḿnh sai ở chỗ nào ; nói cách khác , ông già chồn vẫn nghĩ rằng trả lời ‘‘Không rơi nhân quả’’ ("Bất lạc nhân quả") là đúng !

Ở đây, ta không rơ là ông già chồn có nghĩ rằng ‘‘Bậc đại tu hành’’ có đồng nghĩa với ‘‘bậc đắc đạo’’ hay không ?

 

Mấu chốt câu chuyện : ông già chồn vẫn (cứ ngoan cố vô minh) nghĩ rằng trả lời ‘‘Không rơi nhân quả’’ ("Bất lạc nhân quả") là đúng, ít ra ông không biết ḿnh sai ở chỗ nào; nên cứ tiếp tục làm chồn.

 

 

VIII) Công đức của pháp thí và nghiệp khi thuyết pháp sai

 

Công đức của pháp thí: Hầu hết chúng ta đều biết rằng trong các bố thí , th́ pháp thí là có công đức lớn lao hơn hết

Do đó, nghiệp khi thuyết pháp sai là ác nghiệp rất nặng; khó ḷng đo lường được ác nghiệp này.

 

 

IX) Đọa 500 năm, 5000 năm, 500 kiếp chồn có đúng , có hợp lư không?

 

1) Ông già chồn v́ trả lời sai (‘‘Không rơi nhân quả’’ ("Bất lạc nhân quả")), nên bị đọa làm thân Dă Hồ tinh 500 năm (hay 5000 năm, hay 500 kiếp chồn) quả báo như vậy có đúng , có hợp lư không, có quá nặng không?

_quả báo như vậy quả là hợp lư : thuyết pháp sai là tạo ác nghiệp rất nặng, huống chi ông là ‘‘Bậc đại tu hành’’ (hay tự cho là‘‘Bậc đại tu hành’’), th́ quả báo càng nặng hơn (càng có nhiều đệ tử, càng được nhiều người tin tưởng th́ nghiệp càng lớn, càng nặng).

 

2) Ta cũng thấy rằng, mặc dù bị đọa làm thân Dă Hồ tinh, nhưng ông già chồn, do kiếp xưa là ‘‘Bậc đại tu hành’’, nên kiếp này có thần thông , có thể biến thành người mà nghe pháp (không biết rằng ông già chồn có thần thông, là do tu hành khi làm chồn , hay sinh ra làm chồn tự nhiên có thần thông ; trong cả hai trường hợp vẫn là do công đức có được khi là ‘‘Bậc đại tu hành’’)

 

3) Những người không tin rằng chồn có thể có thần thông , có thể biến thành người mà nghe pháp , xin mời đọc kinh ‘‘Vị tằng hữu thuyết nhân duyên’’: trong đó có con Dă Can có thể thuyết pháp, được Thiên Đế xuống xin làm đệ tử , nghe pháp.

( Truyện Kinh kể về vua A Dật Đa, mới đầu là kẻ tu hành đạo hạnh thâm sâu, sau say mê nữ sắc, làm ác, khi chết đọa địa ngục, rồi ngạ quỉ, rồi làm Dă Can ; nhờ vào trí tuệ khi tu hành, nên Dă Can có thể nói được, có thể thuyết pháp )

 

4) Theo ư câu chuyện ‘‘Tổ Bách Trượng độ hồ ly’’, ông già chồn không phải bị bị đọa làm thân Dă Hồ tinh 500 năm hay 5000 năm, hay 500 kiếp, mà sẽ phải tiếp tục làm chồn nếu không biết ‘‘Không rơi nhân quả’’ ("Bất lạc nhân quả") sai ở chỗ nào !

 

 

X) ‘‘Không lầm nhân quả !’’ của Tổ Bách Trượng là Chuyển ngữ, mặc dù không phải để trực chỉ Chân Tâm

 

Câu ‘‘Không lầm nhân quả !’’ của Tổ Bách Trượng là Chuyển ngữ, mặc dù không phải để trực chỉ Chân Tâm, bởi v́ mục đích là để chuyển thân chồn của cụ già.

 

Không những thế, câu này có đủ sắc thái Thiền-tông:

_tùy bệnh cho thuốc: bệnh của cụ già là làm thân chồn và Tổ Bách Trượng đă cho thuốc chữa bệnh cụ già

_khéo dùng phương tiện:

       cụ già ‘‘xin Ḥa Thượng từ bi chỉ dạy để tôi được giải thoát thân chồn.’’.

       Những tưởng Tổ Bách Trượng sẽ giải thích khá dài rằng câu ‘‘Không rơi nhân quả’’ ("Bất lạc nhân quả") sai ở chỗ nào và v́ sao lại sai,

       nào ngờ Tổ lại nói ‘‘Ông hỏi lại ta !’’

       để rồi chỉ sửa một chữ của câu‘‘Không rơi nhân quả’’ mà làm cho ông già chồn thức ngộ được vấn đề !

 

( ‘Khéo dùng phương tiện’ là nguyên lư Thiền-tông )

 

 

XI) ‘‘Không lầm nhân quả !’’là Chuyển ngữ cho ông già chồn chẳng phải là câu trả lời . . .

 

1) Để ư rằng câu ‘‘Không lầm nhân quả !’’ là Chuyển ngữ cho ông già chồn để thỏa măn lời cầu xin của cụ già (được giải thoát thân chồn)

‘‘Không lầm nhân quả !’’chẳng phải là câu trả lời của câu hỏi xa xưa "Bậc đại tu hành có c̣n rơi vào nhân quả không?"

 

2) Nhưng đọc chuyện này, th́ ai cũng hiểu câu trả lời của câu hỏi "Bậc đại tu hành có c̣n rơi vào nhân quả không?" là ǵ.

 

3) Chuyển ngữ ‘‘Không lầm nhân quả !’’ của Tổ Bách Trượng rất hay.

Hay v́ khéo dùng phương tiện.

Hay v́ chỉ sửa một chữ của câu ‘‘Không rơi nhân quả’’ mà làm cho ông già chồn thức ngộ được vấn đề ! (súc tích chẳng dài ḍng)

Hay v́ tùy căn cơ người học mà cho câu chuyển ngữ.

 

Hay v́ . . .

Có lẽ không thể giải thích thêm . Một người đọc chuyện này, đến câu ‘‘Không lầm nhân quả !’’ mà không thấy là hay, mà không thấy là có cái ǵ đó mường tượng như tia sáng lóe lên trong tâm, th́ có lẽ người đó không có căn cơ Thiền-tông !

 

 

XII) Điều kiện cần thiết để tu hành : tin sâu nhân quả

 

Luân lư thứ nhất của câu chuyện này là:

       là Phật Tử, ta phải tin sâu nhân quả

Điều kiện cần thiết để tu hành, do đó là tin sâu nhân quả.

Nếu không tin sâu nhân quả, không tin vào điều căn bản Phật Pháp, th́ tu hành làm ǵ ?

Hậu quả của sự ‘‘tin sâu nhân quả’’ là ta phải giữ ngũ giới. Không giữ ngũ giới th́ chẳng thể đắc đạo.

 

 

XIII) Chớ vội thuyết pháp

 

Luân lư thứ hai của câu chuyện này là:  Chớ vội thuyết pháp !

Một người , là ‘Bậc đại tu hành’ như Ông già chồn v́ thuyết pháp sai (‘‘Không rơi nhân quả’’ ("Bất lạc nhân quả")), nên bị đọa làm thân Dă Hồ tinh 500 năm (hay 5000 năm, hay 500 kiếp chồn), cho thấy rằng cần cẩn thận, chớ nghĩ rằng có thể dạy người.

Chính v́ thế, một người Kiến Tánh, phải chiêm nghiệm sự chứng ngộ của ḿnh 16 năm , hai mươi năm rồi mới thuyết pháp.

 

*

*

* Lê Anh Chí *.

_____________

 

Kinh sách tham khảo

Kinh :

       Kinh Đại Bát Niết Bàn, dịch giả Thích Trí Tịnh

       Đại Thừa Kim Cang Kinh Luận

       Cuộc đời Đức Phật (Trích dẫn Kinh), dịch giả Thích Trung Quán

       Kinh Trường A Hàm,  dịch giả   Thích Thiện Siêu

       Kinh Kim Cang, dịch giả Đoàn Trung C̣n

       Kinh Kim Cang, dịch giả Thích Trí Tịnh

       Kinh Kim Cang và Chánh Pháp chưa từng có, dịch và chú giải : Thích Huyền Vi

       Kinh Kim Cang, dịch giả Thích Duy Lực

Ngữ Lục (đến đời Lục Tổ):

       Sáu cửa Thiếu Thất, Đạt Ma Sư Tổ, dịch giả Trúc Thiên

       Luận Tối Thượng Thừa , Ngũ Tổ, dịch giả Thích Thanh Từ

       Kinh Pháp Bảo Đàn, Lục Tổ, dịch giả Thích Minh Trực

       Kinh Pháp Bảo Đàn, Lục Tổ, dịch giả Thích Duy Lực

       Chứng Đạo Ca, Huyền Giác,  dịch giả Trúc Thiên

Ngữ Lục (sau đời Lục Tổ):

       Bá Trượng Ngữ Lục, dịch giả Thích Duy Lực

       Truyền Tâm Pháp Yếu, Hoàng Bá, dịch giả Thích Duy Lực

       Cội nguồn truyền thừa và phương pháp tu tŕ của thiền tông, Nguyệt Khê, dịch giả Mai Phúc Hiền

       Chơn tâm trực thuyết, Phổ Chiếu

       Lâm Tế Ngữ Lục

       Thiền Đốn Ngộ, nhiều tác giả : Huyền Giác, Huệ Hải, Thạch Thành Kim, Oánh Sơn,  Hư Vân; dịch giả Thích Thanh Từ

       Tọa Thiền Luận, Đại Giác, dịch giả Như Hạnh

       Tu tâm quyết, Phổ Chiếu

Sách :

       Tứ Diệu Đế, Thích Thiện Hoa

       Thiền Sư Việt Nam, Thích Thanh Từ

       Tổ Thiền Tông, Thích Thanh Từ

       Cao Tăng Dị Truyện, Hạnh Huệ biên dịch

       Thiền Luận, Tập Thượng . Suzuki, dịch giả Trúc Thiên

*

*

Trang Nhà Kiến Tánh    www.kientanh.com

-------------------------------------------------------

* Trang Chính * M ụ c  L ụ c  * Đoản Luận * Thơ *

------------------------------------------------------------------------------

* Hộp Thư  * Nối kết Trang Nhà Phật Pháp Việt Nam * Nối kết Văn Học *

------------------------------------------------------------------------------

* Bài Xưa * Bài mới Kiến Tánh * Bài mới Trang LêAnhChí *

 ---------------------------------------------------------------