Biết người là khôn, Biết ḿnh là sáng
(Lăo Tử ?)
Lê Anh Chí
__________________________________________
Dàn Bài :
I) Khôn khác với Sáng
II) Khôn th́ có thể lừa
người
III) Khôn th́ có thể lấy ḷng
người
IV) Khôn th́ có thể dùng người
V) Khôn th́ có thể có vinh hoa phú quí
VI) Khôn th́ có thể tự quảng cáo
là Sáng
VII) Sáng th́ có thể học giỏi
VIII) Sáng th́ có thể biết pháp tu
IX) Sáng th́ có thể đắc
đạo
X) Sáng th́ có thể . . . lận
đận
XI) Tự biết là Anh tự thắng
là Hùng
XII) Biết ḿnh là biết Vọng Tâm
của ḿnh
XIII) Biết người biết ta
trăm trận trăm thắng (Binh pháp)
XIV) Biết ḿnh, biết cuộc
đời là bể khổ nên tu hành
XV) Hiểu biết tin nhận Chân
Tâm để tu theo Thiền-tông
__________________________________________
I) Khôn khác với Sáng
Sáng nói về sự Sáng suốt
của tâm trí một người. Sáng nói về bản
chất của một người
Khôn nói về sự xử thế Khôn
khéo của một người. Muốn xử thế Khôn
khéo th́ phải biết người.
Khôn quả khác với Sáng
II) Khôn th́ có thể lừa
người
Khôn th́ phải biết người,
biết người th́ có thể lừa người
Tùy tâm của người Khôn , tâm
xấu th́ lừa người
Người Khôn thường lừa
người. V́ mục đích người ta thường
là vinh hoa phú quí, đâu kể ǵ đến luân lư.
III) Khôn th́ có thể lấy ḷng
người
Khôn th́ có thể lấy ḷng
người
Do được ḷng người nên
thiên hạ mới biết là người Khôn
IV) Khôn th́ có thể dùng người
Khôn th́ có thể dùng người v́
biết người.
Bọn chánh trị gia đại
lưu manh thuộc nhóm Khôn này. Như Lưu Bang (Hán Cao
tổ) vốn dĩ bất tài, nhưng dùng được
Trương Lương mà thành Hoàng đế.
V) Khôn th́ có thể có vinh hoa phú quí
Mục đích của hầu hết
người Khôn : có vinh hoa phú quí
Thường th́ họ có phú quí vinh hoa.
VI) Khôn th́ có thể tự quảng cáo
là Sáng
Người Khôn thường không
ngừng ở vinh hoa phú quí mà c̣n muốn được xem
là Sáng suốt , thông minh
Thường họ cũng thành công
trong việc này.
VII) Sáng th́ có thể học giỏi
Sáng th́ có thể học giỏi, dĩ
nhiên.
VIII) Sáng th́ có thể biết pháp tu
Sáng th́ có thể biết pháp tu: khi
thức ngộ rằng cuộc đời là bể
khổ nên tu hành, th́ nhờ tâm trí Sáng nên biết pháp tu.
Nhà Phật gọi đó là ‘‘trạch pháp giác chi’’
IX) Sáng th́ có thể đắc
đạo
Sáng th́ có thể biết pháp tu ,
biết pháp tu mà nếu tu hành trau chuyên th́ có thể
đắc đạo.
Sáng th́ có thể đắc đạo
X) Sáng th́ có thể . . . lận
đận
Trong cuộc đời, người
Sáng có thể . . . lận đận
Trong cuộc đời, không hại
người th́ bị người hại
Trong cuộc đời,v́ đố
kỵ ghét ghen người ta có thể hăm hại, thậm
chí có thể giết người
Trong cuộc đời, người
tốt dẫu Sáng cũng không thể pḥng ngừa hết
những bẫy rập. Nên, người Sáng có thể
lận đận
XI) Tự biết là Anh tự thắng
là Hùng
Nhà đại nho Vương Thông
đời Tùy, có nói :
_Tự biết là Anh tự thắng là
Hùng
Câu này nói lên được phong cách tu
thân của nhà nho.
Chữ Anh ở đây có thể xem
như cùng nghĩa với Sáng.
Cần nhớ rằng phải
‘‘tự thắng’’ chớ tự biết th́ không đủ.
XII) Biết ḿnh là biết Vọng Tâm
của ḿnh
Biết ḿnh là biết Vọng Tâm
của ḿnh, nói theo Đại Thừa.
Bởi vậy, ở trên, nói
đến việc ‘‘tự thắng’’, phải tự
thắng cái Vọng Tâm.
XIII) Biết người biết ta
trăm trận trăm thắng (Binh pháp)
Binh pháp có nói :
_Biết người biết ta
trăm trận trăm thắng
Có Sáng, có Khôn ( nhiều mưu mẹo)
th́ mới thắng được.
Cần nhớ rằng Khôn ( nhiều
mưu mẹo) trong việc dùng binh khác với Khôn (
nhiều mưu mẹo) trong cuộc đời. Rất
nhiều vị tướng giỏi dùng binh, nhưng trong
cuộc đời chẳng có Khôn.
XIV) Biết ḿnh, biết cuộc
đời là bể khổ nên tu hành
Khi ta biết cuộc đời là
bể khổ và biết ḿnh không thể tiếp tục
cuộc đời bể khổ đó th́ ta tu hành
V́ trong hầu hết pháp môn nhà Phật,
tu là sửa.
V́ muốn sửa th́ phải biết
ḿnh
Nên, cũng như nhà nho Vương
Thông, điều kiện tiên quyết để tu hành theo
Phật là biết ḿnh.
Với Thiền-tông, th́ phải thêm
điều kiện khác. . .
XV) Hiểu biết tin nhận Chân Tâm
để tu theo Thiền-tông
Muốn tu theo Thiền-tông th́ phải
hiểu biết tin nhận Chân Tâm.
Mục đích Thiền-tông là Kiến
Tánh là chứng ngộ Phật Tánh
Kiến Tánh là chứng ngộ Phật
Tánh
Phật Tánh là Chân Tâm là Chân Như là
Thường, Lạc, Ngă, Tịnh . . .
Cần biết rơ
_Chân Tâm
_Mục đích Thiền-tông
mới có thể tu theo Thiền-tông
Điều kiện tiên quyết
để tu theo Thiền-tông là phải hiểu biết tin
nhận Chân Tâm.
C̣n Biết ḿnh , tức là biết
Vọng Tâm của ḿnh, có cần không ?
_Thiền-tông là pháp môn Tối
Thượng Thừa, việc ‘‘biết Vọng Tâm của
ḿnh’’ là quá dễ, Thiền-tông miễn nói đến !
*
*
* Lê Anh Chí *.
_____________
Trang Nhà Kiến Tánh www.kientanh.com
-------------------------------------------------------
* Trang Chính
* M
ụ c L ụ c * Đoản
Luận * Thơ *
------------------------------------------------------------------------------
* Hộp Thư * Nối kết Trang Nhà Phật
Pháp Việt Nam * Nối kết Văn Học *
------------------------------------------------------------------------------
Bài
mới Kiến Tánh * Bài mới Trang LêAnhChí *
--------------------------------------------------