Biết người là khôn, Biết ḿnh là sáng (Lăo Tử ?)

 

             Lê Anh Chí

__________________________________________

Dàn Bài :

I) Khôn khác với Sáng

 

II) Khôn th́ có thể lừa người

III) Khôn th́ có thể lấy ḷng người

IV) Khôn th́ có thể dùng người

V) Khôn th́ có thể có vinh hoa phú quí

VI) Khôn th́ có thể tự quảng cáo là Sáng

 

VII) Sáng th́ có thể học giỏi

VIII) Sáng th́ có thể biết pháp tu

IX) Sáng th́ có thể đắc đạo

X) Sáng th́ có thể . . . lận đận

 

XI) Tự biết là Anh tự thắng là Hùng

XII) Biết ḿnh là biết Vọng Tâm của ḿnh

XIII) Biết người biết ta trăm trận trăm thắng (Binh pháp)

XIV) Biết ḿnh, biết cuộc đời là bể khổ nên tu hành

XV) Hiểu biết tin nhận Chân Tâm để tu theo Thiền-tông

__________________________________________

 

 

 

I) Khôn khác với Sáng

 

Sáng nói về sự Sáng suốt của tâm trí một người. Sáng nói về bản chất của một người

Khôn nói về sự xử thế Khôn khéo của một người. Muốn xử thế Khôn khéo th́ phải biết người.

Khôn quả khác với Sáng

 

 

II) Khôn th́ có thể lừa người

 

Khôn th́ phải biết người, biết người th́ có thể lừa người

Tùy tâm của người Khôn , tâm xấu th́ lừa người

Người Khôn thường lừa người. V́ mục đích người ta thường là vinh hoa phú quí, đâu kể ǵ đến luân lư.

 

 

III) Khôn th́ có thể lấy ḷng người

 

Khôn th́ có thể lấy ḷng người

Do được ḷng người nên thiên hạ mới biết là người Khôn

 

 

IV) Khôn th́ có thể dùng người

 

Khôn th́ có thể dùng người v́ biết người.

Bọn chánh trị gia đại lưu manh thuộc nhóm Khôn này. Như Lưu Bang (Hán Cao tổ) vốn dĩ bất tài, nhưng dùng được Trương Lương mà thành Hoàng đế.

 

 

V) Khôn th́ có thể có vinh hoa phú quí

 

Mục đích của hầu hết người Khôn : có vinh hoa phú quí

Thường th́ họ có phú quí vinh hoa.

 

 

VI) Khôn th́ có thể tự quảng cáo là Sáng

 

Người Khôn thường không ngừng ở vinh hoa phú quí mà c̣n muốn được xem là Sáng suốt , thông minh

Thường họ cũng thành công trong việc này.

 

 

VII) Sáng th́ có thể học giỏi

 

Sáng th́ có thể học giỏi, dĩ nhiên.

 

 

VIII) Sáng th́ có thể biết pháp tu

 

Sáng th́ có thể biết pháp tu: khi thức ngộ rằng cuộc đời là bể khổ nên tu hành, th́ nhờ tâm trí Sáng nên biết pháp tu. Nhà Phật gọi đó là ‘‘trạch pháp giác chi’’

 

 

IX) Sáng th́ có thể đắc đạo

 

Sáng th́ có thể biết pháp tu , biết pháp tu mà nếu tu hành trau chuyên th́ có thể đắc đạo.

Sáng th́ có thể đắc đạo

 

 

X) Sáng th́ có thể . . . lận đận

 

Trong cuộc đời, người Sáng có thể . . . lận đận

Trong cuộc đời, không hại người th́ bị người hại

Trong cuộc đời,v́ đố kỵ ghét ghen người ta có thể hăm hại, thậm chí có thể giết người

 

Trong cuộc đời, người tốt dẫu Sáng cũng không thể pḥng ngừa hết những bẫy rập. Nên, người Sáng có thể lận đận

 

 

XI) Tự biết là Anh tự thắng là Hùng

 

Nhà đại nho Vương Thông đời Tùy, có nói :

_Tự biết là Anh tự thắng là Hùng

Câu này nói lên được phong cách tu thân của nhà nho.

Chữ Anh ở đây có thể xem như cùng nghĩa với Sáng.

Cần nhớ rằng phải ‘‘tự thắng’’ chớ tự biết th́ không đủ.

 

 

XII) Biết ḿnh là biết Vọng Tâm của ḿnh

 

Biết ḿnh là biết Vọng Tâm của ḿnh, nói theo Đại Thừa.

Bởi vậy, ở trên, nói đến việc ‘‘tự thắng’’, phải tự thắng cái Vọng Tâm.

 

 

XIII) Biết người biết ta trăm trận trăm thắng (Binh pháp)

 

Binh pháp có nói :

_Biết người biết ta trăm trận trăm thắng

 

Có Sáng, có Khôn ( nhiều mưu mẹo) th́ mới thắng được.

 

Cần nhớ rằng Khôn ( nhiều mưu mẹo) trong việc dùng binh khác với Khôn ( nhiều mưu mẹo) trong cuộc đời. Rất nhiều vị tướng giỏi dùng binh, nhưng trong cuộc đời chẳng có Khôn.

 

 

XIV) Biết ḿnh, biết cuộc đời là bể khổ nên tu hành

 

Khi ta biết cuộc đời là bể khổ và biết ḿnh không thể tiếp tục cuộc đời bể khổ đó th́ ta tu hành

 

V́ trong hầu hết pháp môn nhà Phật, tu là sửa.

V́ muốn sửa th́ phải biết ḿnh

 

Nên, cũng như nhà nho Vương Thông, điều kiện tiên quyết để tu hành theo Phật là biết ḿnh.

 

Với Thiền-tông, th́ phải thêm điều kiện khác. . .

 

 

XV) Hiểu biết tin nhận Chân Tâm để tu theo Thiền-tông

 

Muốn tu theo Thiền-tông th́ phải hiểu biết tin nhận Chân Tâm.

 

Mục đích Thiền-tông là Kiến Tánh là chứng ngộ Phật Tánh

Kiến Tánh là chứng ngộ Phật Tánh

Phật Tánh là Chân Tâm là Chân Như là Thường, Lạc, Ngă, Tịnh . . .

 

Cần biết rơ

_Chân Tâm

_Mục đích Thiền-tông

mới có thể tu theo Thiền-tông

 

Điều kiện tiên quyết để tu theo Thiền-tông là phải hiểu biết tin nhận Chân Tâm.

 

C̣n Biết ḿnh , tức là biết Vọng Tâm của ḿnh, có cần không ?

_Thiền-tông là pháp môn Tối Thượng Thừa, việc ‘‘biết Vọng Tâm của ḿnh’’ là quá dễ, Thiền-tông miễn nói đến !

 

*

*

* Lê Anh Chí *.

_____________

                                                          

Trang Nhà Kiến Tánh    www.kientanh.com

-------------------------------------------------------

* Trang Chính * M ụ c  L ụ c  * Đoản Luận * Thơ *

------------------------------------------------------------------------------

* Hộp Thư  * Nối kết Trang Nhà Phật Pháp Việt Nam * Nối kết Văn Học *

------------------------------------------------------------------------------

Bài mới Kiến Tánh * Bài mới Trang LêAnhChí *

 --------------------------------------------------